Một số quan chức Ukraine từng phàn nàn quân đội nước này chưa thể đẩy lùi lực lượng Nga do các đồng minh phương Tây chậm bàn giao vũ khí theo cam kết viện trợ. Tuy nhiên,đốimặttìnhtrạngthiếuquânnghiêmtrọnổ hũ một số quân binh chủng của Ukraine đối mặt tình trạng thiếu nhân sự trầm trọng hơn vấn đề vũ khí và đạn dược.
Một trợ lý giấu tên của Tổng thống Volodymyr Zelensky trong cuộc phỏng vấn được Time đăng ngày 30/10 thừa nhận dù Mỹ và các đồng minh có bàn giao toàn bộ vũ khí theo cam kết, Ukraine không có đủ binh sĩ có năng lực sử dụng chúng.
Binh sĩ Ukraine khai hỏa pháo tự hành CAESAR gần thị trấn Avdeevka, tỉnh Donetsk ngày 31/5. Ảnh: Reuters
Theo một sĩ quan cấp cao quân đội Ukraine, nhiều chỉ huy nước này có rất ít lựa chọn trước lệnh tấn công từ cấp trên. Người này cho biết vào đầu tháng 10, quân đội Ukraine được yêu cầu mở chiến dịch phản công nhằm tái kiểm soát thành phố Gorlovka ở tỉnh Donetsk, tiền đồn chiến lược mà lực lượng Nga quyết bảo vệ.
"Các chỉ huy trả lời bằng câu hỏi 'tấn công với cái gì?'", sĩ quan Ukraine cấp cao nói. "Họ không có nhân lực và vũ khí. Vũ khí đâu? Pháo binh đâu? Tân binh đâu?".
Cái lạnh mùa đông sẽ khiến lực lượng Ukraine khó tiến quân hơn và chiến tuyến sẽ ở trong trạng thái đóng băng ít nhất cho tới mùa xuân năm sau. Tuy nhiên, Tổng thống Zelensky từ chối chấp nhận điều này và cho rằng "đóng băng xung đột đồng nghĩa thất bại".
Một số trợ lý của ông Zelensky cho biết Ukraine sẽ có những thay đổi lớn trong chiến lược quân sự và đội ngũ cố vấn của Tổng thống. Theo các quan chức này, sẽ có ít nhất một bộ trưởng và một tướng phụ trách chiến dịch phản công bị miễn nhiệm để đảm bảo trách nhiệm giải trình cho tiến độ chậm chạp trên các mặt trận.
"Chúng tôi sẽ không tiến được lên phía trước", một trợ lý của ông Zelensky thừa nhận và cho biết nhiều chỉ huy trên tiền tuyến bắt đầu từ chối mệnh lệnh tiến quân, ngay cả khi chúng do Văn phòng Tổng thống Ukraine đưa ra. "Họ chỉ muốn ngồi trong chiến hào và giữ phòng tuyến. Tuy nhiên, chúng tôi không thể thắng theo cách đó".
Cục diện chiến sự Nga - Ukraine. Đồ họa: WP
Ukraine không công bố thương vong của nước này trong xung đột với Nga. Theo ước tính của Mỹ và châu Âu, thương vong của Ukraine và Nga là hơn 100.000 người mỗi bên. Điều này làm suy giảm nghiêm trọng nhân lực của quân đội Ukraine, buộc các văn phòng tuyển quân phải triệu tập tân binh lớn tuổi hơn.
Độ tuổi trung bình của một binh sĩ Ukraine hiện là 43. Một trợ lý thân cận của ông Zelensky nhận định "họ đã có tuổi và không còn khỏe mạnh nữa".
Tình hình này khác hẳn thời điểm xung đột Nga - Ukraine mới nổ ra. Lực lượng Phòng vệ Lãnh thổ thuộc quân đội Ukraine khi đó thông báo tiếp nhận 100.000 tân binh trong 10 ngày đầu tiên của chiến sự.
Việc huy động tân binh Ukraine khi đó được thúc đẩy bằng những dự đoán lạc quan của các quan chức nước này rằng họ sẽ "chiến thắng trong vòng vài tuần đến vài tháng". "Nhiều người nghĩ rằng họ có thể tham gia một hành trình chóng vánh để giành được thắng lợi lẫy lừng", một trợ lý khác của ông Zelensky cho biết.
Tuy nhiên, nhịp độ tuyển quân của Ukraine đang giảm dần sau gần hai năm chiến sự, dù nước này áp dụng chính sách gọi nhập ngũ gắt gao. Nhiều người chia sẻ câu chuyện về việc các sĩ quan lôi những người đàn ông ra khỏi xe buýt hoặc tàu hỏa rồi đưa họ tới mặt trận, hay một số người có điều kiện kinh tế hối lộ văn phòng tuyển quân để trốn lính.
Tổng thống Zelensky ngày 11/8 cách chức toàn bộ lãnh đạo các văn phòng tuyển quân cấp tỉnh, động thái được đánh giá nhằm thể hiện cam kết trong chống tham nhũng. Tuy nhiên, một sĩ quan Ukraine cấp cao nhận định điều này phản tác dụng khi hoạt động tuyển quân gần như đình trệ vì thiếu lãnh đạo.
Theo sĩ quan này, Ukraine cũng khó thay thế những quan chức tuyển quân bị cách chức, một phần do các văn phòng tuyển quân đã mất uy tín nghiêm trọng sau bê bối. "Ai muốn đảm nhận công việc đó?", sĩ quan Ukraine giải thích. "Điều này không khác gì đeo tấm biển với dòng chữ 'tham nhũng' sau lưng".
Nguyễn Tiến(Theo Times, Business Insider)